Muzeum w Ostródzie jest samodzielną instytucją kultury powołaną 20 września 2000 r. na bazie funkcjonującej wcześniej Agencji Ochrony Dóbr Kultury - Izba Muzealna.

 

Muzeum działa w zrekonstruowanym, gotyckim zamku, dawnej siedzibie komturów ostródzkich. Prace koncentrują się wokół następujących problemów: gromadzenie i katalogowanie zabytków, urządzanie wystaw, organizowanie i prowadzenie prac badawczych, prowadzenie działalności edukacyjnej, zapewnienie właściwych warunków zwiedzania i korzystania ze zbiorów, prowadzenie działalności wydawniczej oraz gromadzenie księgozbioru naukowego. 

Muzeum w Ostródzie w miesiącach letnich (lipiec-sierpień) otwarte jest w wydłużonym czasie pracy - pn.-pt. 8.00-18.00, sb.-nd. 10.00-14.00. Niedziela - wstęp wolny. Ceny biletów: normalny - 2 zł, ulgowy - 1 zł.

Część ekspozycyjna zawiera w sobie wystawę stałą - "Z dziejów Ostródy i okolic" oraz salę, w której urządzane są wystawy czasowe.

Wystawa stała - "Z dziejów Ostródy i okolic".

Na ekspozycję tę składają się zabytki związane z przeszłością ziemi ostródzkiej, od epoki wspólnoty pierwotnej do czasów nam współczesnych. Na uwagę zasługują dwie makiety ukazujące rozwój przestrzenny miasta. Pierwsza z nich przedstawia zabudowę Ostródy w XVI w., w układzie jaki uzyskało miasto wraz z lokacją średniowieczną. Drugi, znacznie większy model, przedstawia rozwój przestrzenny Ostródy u progu wieku XX. Porównanie obydwu tych makiet pozwala na zrozumienie trendu rozwojowego charakterystycznego dla drugiej poł. wieku XIX, ale pokazuje też zmiany w układzie rynku po wielkim pożarze miasta z 1788 r. Zwrócić też należy uwagę na kolekcję ceramiki i broni z okresu średniowiecza oraz przedmioty użytku codziennego z XIX i XX w. Obok tego prezentowane są zabytki pochodzące z wykopalisk archeologicznych prowadzonych na terenie zniszczonego pod koniec II wojny światowej ratusza. Całość dopełniają pocztówki z widokami Ostródy przedwojennej, m.in. nieistniejących już zabudowań rynku staromiejskiego.

W pięknej, gotyckiej sali mieszczącej się na parterze skrzydła południowego ostródzkiego zamku znajduje się sala wystaw czasowych muzeum. Prezentowane są w niej różne ekspozycje zmienne, z których wiele stało się ważnymi wydarzeniami kulturalnymi.